Wat is competentie? Uitleg en voorbeelden
De competentie van een werknemer verschilt van zijn vaardigheidsniveau – en kan nog waardevoller zijn. In dit artikel bekijken we de definitie van competentie, met voorbeelden, het belang ervan. We bekijken hoe de software van AG5 voor competentiemanagement je bedrijf kan helpen bij de ontwikkeling ervan. [ez-toc] Wat is competentie? verwijst naar het vermogen om iets effectief en efficiënt te...
De competentie van een werknemer verschilt van zijn vaardigheidsniveau – en kan nog waardevoller zijn. In dit artikel bekijken we de definitie van competentie, met voorbeelden, het belang ervan. We bekijken hoe de software van AG5 voor competentiemanagement je bedrijf kan helpen bij de ontwikkeling ervan.
Wat is competentie? Copied
Competentie1 verwijst naar het vermogen om iets effectief en efficiënt te doen. Het omvat de volgende drie elementen:
- Kennis. Informatie en ervaring met betrekking tot een functie of bedrijfstak
- Vaardigheden. Het vermogen van een persoon om een specifieke taak uit te voeren of een probleem op een hoog bekwaamheidsniveau op te lossen2
- Aanleg en karaktereigenschappen. De kwaliteiten en vaardigheden die worden gebruikt om een individu te beschrijven en te definiëren
Dit betekent dat ‘competentie’ meer omvattendan vaardigheden, ook al worden de twee termen vaak door elkaar gebruikt.
Opmerking: Een vaardigheid kan ook worden onderverdeeld in drie elementen, en is ingedeeld in verschillende types. Je moet zowel vaardigheden als competenties volledig begrijpen om de capaciteiten van je werknemers ten volle te benutten.
Soorten en voorbeeldenCopied
Laten we eens kijken naar een paar voorbeelden van verschillende soorten competenties3. Omwille van de relevantie bekijken we competentie door een industriële bril.
- Technische competentie. Een technicus die bedreven is in het bedienen van CNC-machines
- Veiligheidscompetentie. Een ploegleider in de fabriek met expertise in het implementeren en handhaven van veiligheidsprotocollen
- Procescompetentie. Een chemisch ingenieur met kennis van het optimaliseren van productieprocessen
- Kwaliteitscompetentie. Een inspecteur die is opgeleid om ervoor te zorgen dat producten vóór verzending voldoen aan de industrienormen
- Toeleveringsketen-competentie. Een logistiek manager die bedreven is in het coördineren van tijdige leveringen van grondstoffen
- Onderhoudscompetentie. Een industrieel monteur met ervaring in het oplossen van problemen en het repareren van machines
Hoewel de bovenstaande voorbeelden heel specifiek zijn, kan competentie ook heel breed zijn. Voorbeelden hiervan zijn de volgende:
- Aanpassingsvermogen: Het vermogen om effectief te handelen, zelfs bij veranderende werkomstandigheden, taken en verantwoordelijkheden
- Communicatievaardigheden: Het vermogen om zich effectief uit te drukken, zowel mondeling als schriftelijk, om ideeën helder en beknopt te formuleren en om deze aan anderen over te brengen en te presenteren
- Lerend vermogen: Iemand die snel nieuwe concepten begrijpt en zich kan aanpassen aan verschillende leeromgevingen
- Leiderschap: Iemand die anderen kan inspireren en begeleiden om gemeenschappelijke doelen te bereiken
- Tijdmanagement: Iemand die goed is in het stellen van prioriteiten, het organiseren van planningen en het efficiënt halen van deadlines
Wat het betekent om een competentie te ontwikkelenCopied
Een competentie ontwikkelen betekent werken aan het verbeteren van vaardigheden en kennis op een bepaald gebied, zodat je beter en efficiënter je werk kunt doen.4
Hiervoor moet je je richten op de volgende gebieden:
- Kennisverwerving. De theorieën, principes, concepten en feiten met betrekking tot een bepaald onderwerp of vakgebied begrijpen. Dit omvat formeel onderwijs, cursussen, zelfstudie en lezen
- Ontwikkeling van vaardigheden: Het ontwikkelen van competentie vereist het verbeteren van vaardigheden door oefening, herhaling en praktijkervaring.
- Ervaring op de werkplek: Competentie wordt vaak opgebouwd door praktijkervaring. Dit betekent dat je kennis en vaardigheden actief toepast in werksituaties.
- Permanent leren: Competentie vereist een inzet om voortdurend te blijven leren en jezelf te ontwikkelen. Dit houdt in dat je op de hoogte moet blijven van de nieuwste trends, technologieën en best practices die nu of later voor jouw functie, branche of vakgebied van belang zijn.
Waarom het verwerven en beheersen van een competentie zo belangrijk isCopied
Omdat competenties breder zijn dan vaardigheden, kunnen ze op grotere gebieden worden toegepast – en zijn ze dus meer toekomstbestendig.5
Bijvoorbeeld, bepaalde gereedschappen, apparatuur of machines zullen uiteindelijk verouderd raken door de opkomst van nieuwe technologie. Werknemers die de competentie hebben ontwikkeld om nieuwe machines snel te leren gebruiken, zullen zich beter kunnen aanpassen en kunnen de verschuivingen in de markt of de technologische vooruitgang beter bijbenen.
Hoewel vaardigheden ontegenzeggelijk belangrijk zijn, hebben ze ook het potentieel om op korte termijn nuttiger te zijn. Competenties daarentegen zijn aanpasbaar, waardoor ze uiterst waardevol zijn om langetermijndoelen te bereiken.
Hoe ontwikkel je een competentieCopied
Om een competentie – of de competenties van je werknemers – te ontwikkelen, heb je een veelzijdige aanpak nodig die gericht is op:
- Identificatie van competenties. Bepaal de vaardigheden, kennis en vaardigheden die je nodig hebt om je doelen te bereiken
- Training. Volg formele cursussen, woon workshops en seminars bij of schrijf je in voor online lessen over jouw interessegebied
- Mentorschap. Werk samen met mentoren, collega’s of supervisors en vraag om feedback. Constructieve feedback helpt je verbeterpunten te identificeren
Hier is het ook de taak van bedrijfsleiders om een omgeving te creëren waarin werknemers hun aangeboren competenties kunnen ontwikkelen, evenals de competenties die hen interesseren. Hiervoor is een uitgebreide, goed uitgewerkte strategie nodig waarmee je de competenties die je werknemers hebben, nodig hebben en willen, kunt bijhouden en beheren.
Vaardigheidsmatrices zijn een voorbeeld van nuttige hulpmiddelen om de vaardigheden en competenties van je personeel in kaart te brengen. Je kunt onze gratis Excel-template voor vaardigheden downloaden om je op weg te helpen, of onze database met vooraf ingevulde, branchespecifieke vaardigheidsmatrices bekijken.
Je kunt ook onze gids voor het maken van een Excel-vaardighedenmatrix lezen om je eigen matrix te maken.
Vaardigheden ontwikkelen met de vaardighedenmatrixsoftware van AG5Copied
Zodra je een basis hebt gelegd voor competentieontwikkeling in de organisatie, wil je misschien graag overstappen op de software voor competentiebeheer van AG5. Want een competentiematrix in een Excel-spreadsheet handmatig bijwerken kan op de lange termijn complex en omslachtig zijn.
Met AG5 kun je:
- Snel en eenvoudig zien over welke competenties de werknemers beschikken en welke ze nodig hebben
- Gerichte opleidingsplannen ontwikkelen om de competentiekloof op te vullen omdat die kan leiden tot operationele inefficiëntie
- Vaardighedenmatrices op maat maken en aanpassen voor specifieke teams, afdelingen, locaties of managers
- Gemakkelijk vervangers vinden voor personeel dat ziek is, of opvolgers voor werknemers die de organisatie verlaten
Ben je klaar om te zien hoe dit in een organisatie zou kunnen werken? Vraag een gratis live demo van 15 minutenaan om AG5 in actie te zien.
Reden voor nieuwe versie: Secties toegevoegd, inhoud vernieuwd, bronnen toegevoegd