Wat is een lerende organisatie en wat zijn de voordelen?
Leermogelijkheden vormen tegenwoordig een essentiële voorwaarde voor goed werkgeverschap en bedrijfseconomisch succes. Een ‘leven lang leren’ wordt steeds meer de norm. Kortom: de lerende organisatie heeft de toekomst! Maar wat bedoelen we daar precies mee? Wat is een lerende organisatie? Een lerende organisatie is een onderneming of instelling die haar medewerkers of leden de mogelijkheid biedt om de dienstverlening...
Leermogelijkheden vormen tegenwoordig een essentiële voorwaarde voor goed werkgeverschap en bedrijfseconomisch succes. Een ‘leven lang leren’ wordt steeds meer de norm. Kortom: de lerende organisatie heeft de toekomst! Maar wat bedoelen we daar precies mee?
Wat is een lerende organisatie?Copied
Een lerende organisatie is een onderneming of instelling die haar medewerkers of leden de mogelijkheid biedt om de dienstverlening aan te passen aan een voortdurend veranderende omgeving.
De manieren waarop dit doel wordt bereikt? Scholing, ontwikkeling en het aanmoedigen van eigen initiatief. Een lerende organisatie is dus niet bang om zichzelf op regelmatige basis opnieuw uit te vinden. Het management heeft in lerende organisaties vooral een sturende en ondersteunende taak.
Binnen een lerende organisatie zijn mensen en afdelingen voortdurend bezig met het verbeteren van hun capaciteiten en processen, zodat ze datgene kunnen bereiken wat ze echt willen. Nieuwe en collectieve ambities worden aangemoedigd en zorgvuldig afgemeten aan bredere organisationele doelstellingen.
Kenmerken van een lerende organisatieCopied
Hoewel elke organisatie haar eigen, unieke DNA heeft, delen de meeste lerende organisaties wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken. We zetten ze voor je op een rij.
- Het leren in teamverband staat centraal. De lerende teams kunnen daarbij terugvallen op een duidelijke structuur die is vastgelegd in teamplannen en geregeld worden besproken in gezamenlijke bijeenkomsten. De teams delen informatie en bevindingen met de rest van de organisatie en worden meestal aangestuurd door een teamcoördinator.
- Binnen een lerende organisatie heerst een cultuur die gericht is op beter worden. De lerende cultuur is ingebed in alle lagen en afdelingen van de organisatie, wat ertoe leidt dat medewerkers elkaar continu motiveren en aansporen om processen te verbeteren.
- Een lerende organisatie heeft een directie die voortdurend leren faciliteert en stimuleert. Teams en individuele medewerkers krijgen eigen verantwoordelijkheden en de ruimte om te experimenteren en professionaliseren. De directie zorgt voor een duidelijke gemeenschappelijke visie en speelt een verbindende rol door momenten te creëren waarop de kennisuitwisseling tussen afdelingen, teams en medewerkers ruim baan krijgt. Daarnaast stelt de directie zichzelf ook lerend op.
- Binnen een lerende organisatie is er sprake van een gezond spanningsveld tussen autonomie en autoriteit.
Manieren van leren voor organisatiesCopied
Er zijn verschillende manieren om leren en ontwikkelen binnen jouw bedrijf te faciliteren. Met de volgende hulpmiddelen verander je van een gewone in een lerende organisatie.
1. Training on the job
Training on the job is een goede manier om in de praktijk en al werkend nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Je kunt collega’s vragen naar praktische tips en best practises die je vervolgens kunt gebruiken als startpunt voor het leertraject. Je kunt het ook over een meer formele boeg gooien en aan je werkgever vragen of het mogelijk is om een interne of externe expert binnen een bepaald vakgebied in te schakelen.
2. Trainingen en workshops
Zijn er hele specifieke vaardigheden die je wilt opdoen of aanscherpen? Of wil je meer verdieping binnen een bepaald kennisgebied? Dan zijn er legio trainingen, workshops en cursussen die uitkomst bieden. Vaak bieden hogescholen, universiteiten en certificeringsinstanties dergelijke trainingstrajecten aan buiten normale werkuren.
Een lerende organisatie stelt het op prijs als medewerkers hun arsenaal aan kennis en vaardigheden willen uitbreiden en zal het deelnemen aan trainingen, cursussen en workshops stimuleren middels vergoedingen en verlofuren.
3. E-learning
Ook het leren raakt in de eeuw van de informatietechnologie meer en meer gedigitaliseerd. E-learning wordt dan ook steeds populairder. De voordelen: het kost minder tijd dan het volgen van klassikale cursussen en trainingen, terwijl je niet meer nodig hebt dan een computer en werkende internetverbinding. Zo kun je leren waar en wanneer je maar wilt!
4. Boeken en (internet)artikelen
Echte boekenwurmen worden steeds zeldzamer, maar zijn zeker nog niet uitgestorven. Voor mensen die een voorkeur hebben voor het geschreven woord hebben bibliotheken en de betere boekhandels nog steeds een schat aan waardevolle informatie.
Het voordeel? Het is een leermiddel dat informatie op een heldere, overzichtelijke en gestructureerde manier groepeert en aanbiedt. Naast boeken en e-books kun je ook gebruikmaken van informatieve artikelen en blogs dat op internet te vinden is. Zorg uiteraard wel voor een goede bron.
5. Webinars en video’s
Houden bepaalde medewerkers meer van audiovisueel leren? Dan zijn webinars, podcasts en video’s ideale learning tools. Dergelijke content deelt informatie meestal op in overzichtelijke en makkelijk behapbare brokken. Je kunt video’s en podcasts bovendien op elk gewenst moment bekijken of beluisteren. Informatief en laagdrempelig!
De voordelen van lerende organisatiesCopied
Lerende organisaties hebben in veel opzichten een streepje voor op concurrenten die minder werk maken van doorlopend leren. Tijd om eens in te zoomen op de belangrijkste voordelen van lerende organisaties.
1. Meer flexibiliteit
Economische crises, pandemieën, de snelle opkomst van nieuwe technologieën: de wereld is en blijft onvoorspelbaar. Een lerende organisatie is veel beter voorbereid op plotselinge veranderingen of nieuwe marktontwikkelingen dan een conservatieve en starre onderneming.
2. Sneller innoveren
Markten, klanten en technologie veranderen in het digitale tijdperk sneller dan ooit. Om mee te komen in een dynamische marktomgeving, moet je blijven innoveren. En innovatie komt direct voort uit nieuwe kennis, verse inzichten en vooruitstrevende ideeën. Die voortschrijdende inzichten creëer je alleen door zelf nieuwe dingen te blijven proberen en door (nieuwe) kennis van anderen te benutten. Met een sterk en dynamisch leerklimaat creëer je een vruchtbare voedingsbodem voor innovatie.
3. Aantrekkelijke werkgever
De meeste werknemers worden graag uitgedaagd en hebben de behoefte om zich al werkend verder te ontwikkelen. Zeker de jongere generatie wordt niet alleen geleid door geld, maar hecht ook veel waarde aan een arbeidsklimaat dat ruimte biedt voor persoonlijke groei. Als lerende organisatie wordt je dan ook gezien als een interessante en aantrekkelijke werkgever, waardoor je kansen op het binnenhalen van toptalent groeien.
4. Meer teamcohesie
Leren speelt zich niet alleen af op individueel niveau. Omdat een lerende organisatie ook het delen en uitwisselen van kennis stimuleert, wordt ook de teamcohesie en de band tussen diverse afdelingen sterker. Bovendien betrek je medewerkers nauwer bij de organisatie en organisatiedoelen.
Voortgang in kaart brengenCopied
Lerende organisaties doen er verstandig aan om de voortgang van medewerkers in de gaten te houden. Een skills matrix (een schematisch overzicht van de competenties en vaardigheden die medewerkers bezitten) is dé manier om de voortgang van leren in kaart te brengen, en wel om de volgende redenen.
- Omdat je weet welke vaardigheden en certificaten je medewerkers reeds bezitten, heb je als organisatie meer zicht op welke skills of certificaten er nog nodig zijn. Die informatie maakt het ook gemakkelijker om gericht te werven en medewerkers de juiste trainingen aan te bieden.
- Met een vaardighedenmatrix kun je de progressie van individuele medewerkers en teams uitstekend in kaart brengen.
- De matrixen kunnen op elk organisatieniveau worden ingezet.
Om wegwijs te worden met skills matrixen, kun je starten in Excel. We hebben hier een aantal Excel skills matrix templates voor je op een rijtje gezet.
Maar wil je er écht werk van maken? Ga dan voor speciale skills management software. Lees hier hoe dat werkt.
ConclusieCopied
Van je bedrijf een lerende organisatie maken, brengt veel voordelen met zich mee. Je wint aan flexibiliteit en professionaliteit, terwijl het tevredenheidsniveau onder werknemers toeneemt omdat mensen de kans krijgen om op professioneel vlak te groeien. Zorg er dus voor dat je de boot niet mist!
