Wat is het verschil tussen bekwaamheid en competenties?
De termen bekwaamheid en competentie komen in de managementliteratuur geregeld terug bij het beschrijven van individuele medewerkers of workforces. Maar de begrippen worden niet altijd duidelijk omschreven en soms zelfs als verkapte synoniemen gebruikt. Toch zijn ze dat eigenlijk niet. Wat zijn dan de verschillen tussen bekwaamheden en competenties? In dit artikel leggen we het je haarfijn uit. Bekwaamheid...
- Table of contents
De termen bekwaamheid en competentie komen in de managementliteratuur geregeld terug bij het beschrijven van individuele medewerkers of workforces. Maar de begrippen worden niet altijd duidelijk omschreven en soms zelfs als verkapte synoniemen gebruikt. Toch zijn ze dat eigenlijk niet. Wat zijn dan de verschillen tussen bekwaamheden en competenties? In dit artikel leggen we het je haarfijn uit.
Bekwaamheid versus competentiesCopied
Wat is bekwaamheid?
Bekwaamheid heeft vooral betrekking op de potentie die in iemand schuilt. Een bekwaamheid is het beginpunt van één of meerdere competenties, de vruchtbare bodem waaruit functionele competenties en vaardigheden kunnen groeien.
Als je bekwaamheid op een bepaald vlak bezit, betekent dit dat je het vermogen hebt om je concrete competenties (die je meestal nog niet ten volle hebt ontwikkeld) eigen te maken. Met voldoende tijd en oefening kun je bekwaamheden omzetten in competenties. Iemand die veel bekwaamheid bezit binnen een bepaald vakgebied, zal ook meer skills binnen dit deelterrein kunnen verwerven dan iemand die over een minder hoog bekwaamheidsniveau beschikt.
Het begrip bekwaamheid wordt soms ook op organisationeel niveau gebruikt en heeft dan een wat andere betekenis. In dat geval slaat bekwaamheid op een verscheidenheid aan verschillende competenties binnen een organisatie, afdeling of team waar gezamenlijk winst mee behaald wordt. Het geheel van aanwezige competenties bepaalt dan de mate van bekwaamheid die een bedrijf op bepaalde terreinen bezit. Een brede bekwaamheid leidt vaak tot concurrentievoordelen.
Wat zijn competenties?Copied
Competenties zijn het gecombineerde resultaat van drie zaken, namelijk:
- De kennis (informatie en ervaring) die iemand in huis heeft.
- De vaardigheden die iemand bezit. Hiermee bedoelen we vooral de fysieke en geestelijke handelingen die een medewerker beheerst. Vaardigheden vallen uiteen in hard skills (functionele of technische vaardigheden die nodig zijn om een specifieke taak, functie of rol binnen een organisatie in te vullen) en soft skills (sociale en communicatieve vaardigheden, taalvaardigheid en persoonlijke gewoonten of kenmerken).
- De attitudes en karaktertrekken die typerend zijn voor een persoon. Denk hierbij vooral aan de (veelal aangeleerde) houding die iemand inneemt ten opzichte van de wereld en zijn medemensen.
Competenties zetten bedrijfsprocessen in gang en zijn van groot belang voor het praktisch functioneren van een organisatie. Het zijn de bouwstenen en regulatoren die je performance over een langere tijdsperiode vormgeven en bepalend zijn voor de strategieën die je ontwikkelt om de beschikbare resources optimaal te benutten. De smeerolie tussen de diverse organisatorische radertjes dus.
Kerncompetenties zijn de unieke kennis en skills die jouw organisatie onderscheidend maken ten opzichte van de concurrentie.
VoorbeeldenCopied
Tot zover de theorie. Om het verschil tussen bekwaamheid en competenties nog wat duidelijker te illustreren, delen we enkele praktische voorbeelden.
- Het vermogen om ICT-systemen en coderingstaal te doorgronden is een bekwaamheid die je nodig hebt om specifieke competenties zoals programmeren en het bouwen van applicaties onder de knie te krijgen.
- Taalgevoel en schrijfvaardigheid zijn bekwaamheden die je kunt omzetten in het verzorgen van allerhande communicatie- en promotieactiviteiten (competenties) binnen een organisatie.
- Rekenvaardigheid en het secuur kunnen omgaan met cijfers zijn bekwaamheden die de basis vormen voor competenties op financieel gebied. Denk bijvoorbeeld aan het opstellen, controleren en presenteren van de jaarcijfers van je bedrijf.
- Het verkoopteam van een bedrijf weet wie de klant is en wat zijn wensen zijn. Het team is bovendien goed thuis in het CRM-systeem, vergaart veel data en weet deze gegevens om te zetten in hoogwaardige, strategisch nuttige informatie. De marketingexperts zetten de inzichten uit de data om naar aantrekkelijke campagnes die de aandacht van de consument trekken. Al deze competenties vormen de basis voor de ‘organisationele bekwaamheid’ om maatwerkoplossingen voor specifieke klanten of klantgroepen te ontwerpen.
ConclusieCopied
Hoewel de scheidslijn tussen bekwaamheden en competenties vrij dun is, zijn het toch twee verschillende dingen. Het is wel zo dat ze elkaar continu beïnvloeden en dat de twee begrippen eigenlijk niet los van elkaar kunnen bestaan. Bekwaamheid is een absolute noodzaak om specifieke competenties te ontwikkelen of aan te scherpen.
Wil je het beste uit je workforce halen? Dan is een goed overzicht van de aanwezige bekwaamheden en competenties binnen jouw organisatie onmisbaar. Een skills matrix zal je daarbij helpen! Ontdek wat een skills matrix is en wat de voordelen zijn.
Wil je het meteen goed aanpakken? Kies dan voor skills management software van AG5. Meer weten? Lees hier hoe onze software werkt en plan een gratis demo in. Al vele bedrijven gingen je voor!
